De financiële revolutie in Europa is in volle gang, met gevolgen voor bijna alle deelnemers. Met de mogelijke introductie van CBDC's (Central Bank Digital Currencies), tokenised bankdeposito's en trigger-oplossingen verwacht het financiële systeem een fundamentele verandering.
Een CBDC, als valuta van een centrale bank, is een digitale vorm van fiatgeld uitgegeven door een centrale bank en werkt op de infrastructuur van een gedistribueerde grootboektechnologie (DLT). Het gedecentraliseerde beheer van geld speelt een cruciale rol, wat betekent dat de technologie het beheer van geld niet centraliseert op één plek, zoals een bank, maar taken zoals opslag en verificatie verdeelt over verschillende computers. Informatieblokken worden aan elkaar gekoppeld, waarbij elke nieuwe transactie een nieuw blok genereert. Elk nieuw blok wordt geverifieerd, wat resulteert in een transparant en op consensus gebaseerd onveranderlijk grootboek. Deze activa worden door houders van cryptocurrency's opgeslagen in een portemonnee.
In tegenstelling tot de huidige gevestigde cryptocurrencies, wordt een CBDC gecontroleerd door de centrale bank en dient dus als legaal en erkend betaalmiddel.
In tegenstelling tot de huidige cryptocurrencies wordt een CBDC gecontroleerd door de centrale bank en dient het als een legaal en erkend betaalmiddel. Het exacte ontwerp van de CBDC, de introductiedatum en de onderliggende infrastructuur voor Euro CBDC-transacties worden momenteel besproken en strategisch ontwikkeld. De volgende inhoud geeft de huidige stand van zaken in de markt weer en is bedoeld om bij te dragen aan de lopende discussies.
De Euro CBDC als de digitale vertegenwoordiger van de euro
Bij het overwegen van CBDC's moet rekening worden gehouden met de volgende mogelijke vormen:
Retail CBDC's (ook wel rCBDC's genoemd) zijn bedoeld voor gebruik door huishoudens en kleine bedrijven, voornamelijk voor alledaagse transacties. Ze zouden toegankelijk zijn via digitale portemonnees en gebruikt kunnen worden voor aankopen bij winkeliers. Vergeleken met traditionele betaalmethoden zijn de voordelen dat ze een sneller en goedkoper betaalmiddel zijn dan contant geld.
Wholesale CBDC's (ook wel wCBDC's genoemd) zijn ontworpen voor gebruik door financiële instellingen voor interbancaire transacties. Ze zouden kunnen worden gebruikt voor de afwikkeling van effecten- en valutatransacties, van clearing tot liquiditeitsbeheer. Een wCBDC zou betaling tegen levering mogelijk maken, wat de afwikkelingstijden en de tegenpartij zou kunnen verkorten risk.
Synthetische CBDC's (ook bekend als sCBDC's of hybride CBDC's) vertegenwoordigen een getoken vorm van geld uitgegeven door banken en spaarbanken, volledig gedekt door centralebankreserves van de respectieve bank, waardoor de veiligheid van de vereffeningsactiva behouden blijft. Ze creëren een digitale tweeling van centralebankgeld en werken complementair.
CBDC's zijn daarom bedoeld om te worden gebruikt als ruilmiddel, waardeopslagplaats of rekeneenheid, en bieden huishoudens toegang tot centralebankgeld. Tegelijkertijd is het doel van de ECB om kapitaaluitstroom uit Europa te voorkomen en zo de stabiliteit van de euro te handhaven. Daarnaast is het voor de ECB van belang dat fondsen via Europese infrastructuren blijven stromen, zodat de centrale bank haar autoriteit kan behouden.
Alle CBDC's bieden het voordeel dat ze draaien op een DLT-gebaseerde infrastructuur, met programmeerbare payments zoals slimme contracten die aanzienlijke procesharmonisatie en verhoogde efficiëntie beloven.
Vanuit strategisch oogpunt bieden alle CBDC's het voordeel dat ze draaien op een DLT-gebaseerde infrastructuur, waardoor programmeerbare payments zoals smart contracts aanzienlijke procesharmonisatie en verhoogde efficiëntie teweeg kunnen brengen. Bovendien kan de verhoogde transparantie die met de technologie gepaard gaat, onderwerpen als witwassen, financiering van terrorisme of andere criminele financiële transacties voorkomen of traceren.
Naast CBDC's worden ook tokenised bankdeposito's besproken, die de sector naar een nieuw niveau zouden kunnen tillen.
Bankbiljetten als hefboom voor Industrie 4.0
Bankgeldtokens zijn digitale, getoken representaties van banksaldi die kunnen worden uitgegeven door banken en spaarbanken. Ze kunnen ook worden gebruikt voor transacties en zijn gekoppeld aan de waarde van het onderliggende banksaldo.
Naast de eerder genoemde CBDC-mogelijkheden maakt deze vorm van valuta ook nano payments mogelijk, waardoor het eenvoudiger wordt om bedrijfsmodellen zoals betalen-per-gebruik te implementeren. Getoken bankdeposito's kunnen ook helpen om betalingstransacties te versnellen, omdat ze snel en gemakkelijk kunnen worden overgeboekt, of om liquiditeitsindicatoren te verbeteren door ze bijvoorbeeld te gebruiken als onderpand voor leningen.
Deze vorm van betaling belooft een belangrijke stap in de richting van Industrie 4.0 en het Internet of Things (IoT) en zou een groot succes zijn voor de visies van slimme steden of de machine-to-machine economie.
Slimme contracten voor slimme bedrijven
Om de kloof tussen zakelijke transacties en de stroom van payments te overbruggen, is een trigger nodig, zoals een smart contract.
Een smart contract is een geautomatiseerd systeem dat een voorgeprogrammeerde actie in gang zet wanneer aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Een lening in getoken bankdeposito's zou bijvoorbeeld kunnen worden uitgegeven wanneer een bedrijf is goedgekeurd voor een lening en geverifieerde documenten heeft ingediend. Dit voorbeeld kan worden uitgebreid naar de automatisering van aanvraagprocessen, documentverificatie of kredietcontroles door middel van slimme contracten, waardoor het optimalisatiepotentieel dat verborgen zit in een enkele zakelijke transactie zichtbaar wordt. Gezien het potentieel in andere industrieën om bestaande processen meer interoperabel te maken, lijken ze een grote ijsberg die de weg naar efficiëntie bedekt.
Welke uitdagingen moeten worden overwonnen?
Zoals bij elke grote kans, zijn er ook aanzienlijke uitdagingen. De metafoor van de ijsberg is hier heel toepasselijk, aangezien CBDC en tokenized bankdeposito's zich momenteel in de beginfase van hun definitie en verkenningsfase bevinden. Er worden momenteel verschillende bestuursmodellen voor tokenized bank deposits besproken en er heeft nog geen technische onboarding plaatsgevonden. Bovendien is er nog geen classificatie van tokenized bank deposits vastgesteld. Of ze worden beschouwd als deposito's, e-geld of stablecoins zal verschillende wettelijke vereisten met zich meebrengen - vragen die verbonden zijn aan verdere ontwikkelingsprocessen.
Voor CBDC zijn tot nu toe vereisten en kaderparameters gedefinieerd. Er is bijvoorbeeld vastgesteld dat de digitale euro niet rentedragend mag zijn, net als contant geld. Het is echter nog niet duidelijk hoeveel CBDC gebruikers in hun portemonnee mogen hebben. Omdat voor het verkrijgen van CBDC bankdeposito's moeten worden ingewisseld voor (digitaal) centralebankgeld, wil de ECB een "bankrun" voorkomen door middel van een nog te bepalen bovengrens. Het momenteel besproken maximumbedrag moet zo hoog zijn als nodig en zo laag als mogelijk.
De ECB heeft het volgende voorlopige tijdschema opgesteld voor de invoering van de digitale euro:
CBDC's mogen niet programmeerbaar zijn om manipulatie of andere illegale activiteiten te voorkomen, wat het een ingewikkelde onderneming maakt als we kijken naar programmeerbare payments zoals Smart Contracts. Daarnaast is er de kwestie van het ontwerpen van de technische infrastructuur, wat een aanzienlijke hindernis zou kunnen vormen.
Aangezien DLT's (Distributed Ledger Technologies) zoals blockchain bekend staan om hun transparantie dankzij de traceerbaarheid binnen een keten, vormt het waarborgen van de anonimiteit van geld een grote uitdaging.
Conclusie
Het ecosysteem van CBDC's, tokenised bank deposits en Smart Contracts biedt de Europese economie een enorm potentieel om de steeds complexere uitdagingen van digitalisering in de financiële sector aan te gaan. Het biedt ook aanzienlijke mogelijkheden voor automatisering, transparantie en tijd- en kostenefficiëntie.
Banken spelen een cruciale rol als intermediairs, met name in het betalingsverkeer, dat centraal staat in de ambitie en het concept van de ECB.
Aangezien het algemene concept van CBDC zich in een zeer vroeg stadium van regelgeving bevindt, is het op dit moment belangrijk om de ontwikkelingen door de ECB te volgen. Daarnaast moeten banken snel bepalen in hoeverre ze willen deelnemen aan een DLT-gebaseerde bankwereld. Hiervoor is het van groot belang om de betreffende use cases te ontwikkelen en mogelijk nieuwe toepassingen te ontwerpen - waarvoor we graag onze consultants aanbieden die al uitgebreide ervaring hebben opgedaan in soortgelijke projecten.
Het valt nog te bezien of deze mogelijkheden de komende hindernissen kunnen overwinnen, maar het potentieel is er ongetwijfeld. De vraag is welke rol banken willen spelen in deze visie.
Over Projective Group
Projective Group is opgericht in 2006 en is een toonaangevende veranderspecialist voor de financiële sector. Met diepgaande expertise op practices in Data, Payments, Transformatie en Risk & Compliance.
We worden binnen de sector erkend als een provider van complete oplossingen, die samenwerkt met klanten in de financiële dienstverlening om oplossingen te bieden die zowel holistisch als pragmatisch zijn. We hebben ons ontwikkeld tot een betrouwbare partner voor bedrijven die willen gedijen en bloeien in een steeds veranderend landschap van financiële dienstverlening.
